Zarówno u ludzi, jak i u naszych zwierzęcych towarzyszy, choroby serca są jednym z największych zagrożeń dla zdrowia. Niestety, nie istnieje skuteczna profilaktyka w ścisłym znaczeniu tego słowa, która mogłaby całkowicie zapobiec tym problemom. Dzięki temu artykułowi dowiesz się, które zwierzęta są szczególnie narażone na problemy z sercem oraz jakie objawy mogą wskazywać na konieczność konsultacji z kardiologiem zwierzęcym.
Co wchodzi w zakres obowiązków kardiologa zwierzęcego?
Kardiologia zwierzęca to dziedzina, która obejmuje diagnozowanie, badanie i leczenie schorzeń układu sercowo-naczyniowego. Lekarze weterynarii specjalizujący się w tej dziedzinie zajmują się nie tylko chorobami serca, ale również problemami związanymi z aortą i mniejszymi naczyniami krwionośnymi.
Schorzenia serca u psów, kotów i koni stanowią główny obszar zainteresowania kardiologów zwierzęcych, głównie z powodu wyższego ryzyka wystąpienia tych problemów. Statystyki pokazują, że problemy z sercem są diagnozowane u zaledwie 11% małych zwierząt.
Niedawno szczególną uwagę zaczęto zwracać na dziedziczne choroby serca, szczególnie u ras bardziej na nie narażonych, takich jak bokser, dog niemiecki, doberman czy koty maine coon. Nowoczesne technologie pozwalają na wcześniejsze wykrycie problemów z sercem i zastosowanie odpowiedniego leczenia, co wymaga regularnych wizyt kontrolnych u weterynarza.
Kiedy należy zwrócić się o pomoc do kardiologa zwierzęcego?
Bez względu na gatunek, istnieją pewne uniwersalne objawy, które powinny skłonić do jak najszybszej konsultacji z kardiologiem:
– Kaszel (szczególnie u psów),
– Zmniejszona tolerancja na wysiłek, brak chęci do aktywności,
– Utrata masy ciała, opóźniony rozwój u młodszych zwierząt,
– Duszności, omdlenia, słabość,
– Nagromadzenie płynu w jamie brzusznej,
– Zimne kończyny i uszy,
– Paraliż kończyn lub zmniejszenie wrażliwości,
– Nieregularne lub zbyt szybkie bicie serca.
Regularne kontrole kardiologiczne są zalecane dla zwierząt hodowlanych, starszych (powyżej 6-8 lat życia), przed zabiegami chirurgicznymi wymagającymi ogólnego znieczulenia oraz dla ras szczególnie narażonych na choroby serca.
Rasy psów predysponowane do chorób serca:
Różnice w podatności na choroby serca są wyraźnie zaznaczone wśród różnych ras psów. Wśród najczęściej diagnozowanych problemów kardiologicznych u psów znajdują się:
Arytmie serca w różnych odmianach – często spotykane u owczarków niemieckich i bokserów,
Kardiomiopatia rozstrzeniowa (DCM) – przeważnie u ras dużych i olbrzymich, takich jak bokser, bernardyn, owczarek niemiecki, wilczarz irlandzki, sznaucer, golden retriever,
Niedomykalność zastawki mitralnej (dwudzielnej) – typowa dla jamników, pudli, yorkshire terrierów i maltańczyków,
Zwężenie aorty, często w formie podstawowej – głównie u bokserów, nowofundlandów, golden retrieverów i owczarków niemieckich,
Tetralogia Fallota – u buldogów niemieckich i szpiców wilczych,
Dysplazja zastawki trójdzielnej – najczęściej u ras ważących ponad 20 kg, jak labrador retriever, weimaraner, dog niemiecki, owczarek niemiecki, bokser,
Śluzakowate zwyrodnienie zastawki AV – często diagnozowane u starszych psów małych ras, z tendencją dziedziczenia u jamników i cavalier king charles spanieli,
Choroba worka osierdziowego – najczęściej u dużych psów, zwłaszcza golden retrieverów.
Choroby serca u kotów – podatność ras
U kotów, niezależnie od rasy, choroby serca mogą pojawić się w każdym wieku, ale ich diagnozowanie często następuje stosunkowo późno ze względu na brak widocznych objawów lub zdolność zwierząt do adaptacji do swojego stanu. To opóźnia możliwość pełnego wyzdrowienia.
Najczęstsze schorzenia serca u kotów to:
Kardiomiopatia – przerostowa, restrykcyjna lub rozstrzeniowa, dotyka kotów wszystkich ras, najczęściej w wieku 1-5 lat. Szczególną predyspozycję genetyczną mają maine coon i ragdoll, ale również koty syjamskie, bengalskie, brytyjskie, syberyjskie oraz sfinksy,
Tetralogia Fallota – występująca u kotów brytyjskich i maine coon,
Zastoinowa niewydolność serca – głównie u kotów rasy maine coon, sfinks oraz brytyjskie.
Jak są przeprowadzane badania kardiologiczne u zwierząt?
W każdym profesjonalnym ośrodku weterynaryjnym, który dysponuje doświadczonym zespołem lekarzy, dostępna jest możliwość przeprowadzenia szerokiej gamy badań niezbędnych do diagnozowania i planowania terapii kardiologicznej. Poniżej wymieniono standardowo stosowane metody:
Radiografia (RTG) – ta technika obrazowania umożliwia weterynarzom ocenę budowy klatki piersiowej i systemu oddechowego. Dzięki niej możliwe jest ustalenie położenia głównych naczyń krwionośnych i serca oraz ocena jego rozmiaru.
Elektrokardiogram (EKG) – za pomocą tej metody, która rejestruje aktywność elektryczną serca, można identyfikować różne nieprawidłowości w jego funkcjonowaniu, w tym zaburzenia rytmu, anomalie przepływu krwi lub wrodzone defekty.
Echokardiografia (echo serca) – ta procedura pozwala na szczegółową ocenę struktury serca, identyfikację ewentualnych zmian, ocenę stopnia ich zaawansowania oraz sprawdzenie przepływu krwi, włączając w to główne naczynia.
Pomiar ciśnienia krwi – dzięki niemu można mierzyć ciśnienie skurczowe, którego podwyższone wartości mogą wskazywać na wrodzone lub nabyte wady serca.
Badania laboratoryjne krwi – są one kluczowe dla oceny funkcji innych organów wewnętrznych, przede wszystkim nerek i wątroby. W przypadku podejrzeń dotyczących nieprawidłowości pracy tarczycy przeprowadza się dodatkowo badania poziomu hormonów.
Te metody diagnostyczne są fundamentalne w procesie identyfikacji problemów kardiologicznych u zwierząt, umożliwiając dokładne diagnozowanie i skuteczną terapię.
